Gŵyl Y Gelli Cymru, 31 Mai - 10 Mehefin, 2012

Castell y Gelli o’r dref

Bydd gan y Comisiwn Brenhinol bresenoldeb cryf yng Ngŵyl y Gelli eleni o 31 Mai hyd 10 Mehefin 2012. Bydd staff wrth law drwy gydol yr ŵyl ar stondin Hanes Cymru – History Wales ar faes yr ŵyl. Yn ystod yr ŵyl bydd llyfr mawr diweddaraf Cadw, sy’n cynnwys llu o luniau, yn cael ei lansio, a bydd darlith gan Richard Suggett ar Ddydd Iau, 7 Mehefin: O Gastell Cricieth i Bennarth-fawr: Mawrygu Beirdd a Seiri Diwedd yr Oesoedd Canol yng Nghymru.

Hefyd, bydd y Comisiwn Brenhinol yn trefnu arddangosfa yng Nghastell y Gelli, gan fanteisio ar adnoddau Cofnod Henebion Cenedlaethol Cymru. Bydd yr arddangosfa ym Mhorthdy’r Castell (siop y Nepal Bazaar gynt) am gyfnod yr Ŵyl. Daeth Castell y Gelli yn eiddo i Ymddiriedolaeth Castell y Gelli yn 2011. Elusen yw’r Ymddiriedolaeth a ffurfiwyd i ddiogelu’r adeilad rhestredig Gradd I hwn ac i sefydlu canolfan ddiwylliannol newydd. Mae’r Comisiwn yn rhoi cyngor ar ddehongli Tŷ’r Castell, y plasty tri llawr a adeiladwyd ochr yn ochr â’r gorthwr castell o’r ddeuddegfed ganrif. Y gred oedd bod Tŷ’r Castell yn dŷ o gyfnod yr Adferiad a rhoddwyd dyddiad o 1660 iddo. Ond ar ôl edrych o’r newydd ar y manylion pensaernïol credir bellach iddo gael ei godi cyn y Rhyfel Cartref, yn ystod teyrnasiad Siarl I o bosibl. Yn gynharach eleni cymerwyd samplau o’r coed gwreiddiol a oedd wedi goroesi ar ôl dau dân yn yr ugeinfed ganrif i ddadansoddi’r blwyddgylchau a darganfod eu hoedran. Gobeithir y bydd y canlyniadau ar gael mewn pryd ar gyfer Gŵyl y Gelli pan fydd Richard Suggett, ar 5 Mehefin, yn arwain teithiau anffurfiol drwy’r Castell am 12 a 2pm.

Tanysgrifiwch i Newyddion Treftadaeth Cymru a chofrestrwch ar gyfer yr RSS porthiant llawn: cliciwch y botwm RSS hwn a thanysgrifiwch!

Rydym hefyd ar gael ar:
Twitter Hashtag: #RCAHMWales